Liszaj

Liszaj jest jedną z chorób skórnych, dotykających dorosłych. W czasie trwania choroby na ciele pojawiają się mało estetyczne grudki. Czy z liszajem da się wygrać i jakimi środkami można mu zapobiec?

Przyczyny i odmiany liszaja

Do dziś dokładnie nie wiadomo, co jest przyczyną liszaja. Zazwyczaj jego występowanie łączy się ze schorzeniami o podłożu autoimmunologicznym, takimi jak cukrzyca, przewlekłe zapalenie wątroby czy GHDV (choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi). Niektórzy uważają, że pojawienie się liszaja związane jest z doświadczeniem silnego wstrząsu psychicznego bądź z zażyciem niektórych leków, takich jak chociażby penicylamina.

Liszaj nie jest chorobą jednorodną i wyróżnia się kilkanaście jego rodzajów. Do najbardziej rozpowszechnionych należą liszaj płaski, rumieniowaty czy twardzinowy. Ze względu na miejsce występowania zmian, wśród liszajów wyróżniamy odmiany:

• odmiana przerosła (występuje głównie na udach, słabo widoczne grudki – zmiany skórne „rozlane”),
• odmiana mieszkowa (choroba atakuje mieszki włosowe, wokół których tworzą się charakterystyczne grudki),
• odmiana zanikowa (choroba atakuje skórę na kształt obrączki, wewnątrz której zmiany skórne cofają się),
• odmiana pęcherzowa (na skórze dłoni i stóp oraz w buzi tworzą się zmiany, przyjmujące kształt pęcherza).

Jak rozpoznać liszaj?

Liszaj jest chorobą, którą można rozpoznać po zmianach widocznych na skórze. Do najbardziej charakterystycznych należy tworzenie się grudek, mogących przyjmować kolor od czerwonego, przez siny aż po granatowy. Na powierzchni grudek widoczna jest delikatna, biała siateczka, zwana w środowisku medycznym „siateczką Wickhama”. Same znamiona są błyszczące, a średnica grudek na skórze waha się w granicach 1-3 milimetrów. Żeby lepiej oddać naturę grudek, które pojawiają się zakażeniu liszajem, czasem stosuje się opis 5P, charakteryzujący ich naturę jako swędzące (pruritic), wieloboczne (polygonal), purpurowe (purple) i płaskie (planar) grudki (papules).

Zmiany skórne, które są objawami liszaja, zazwyczaj pojawiają się na nadgarstkach (szczególnie na ich wewnętrznej stronie), dłoniach, przedramionach, pępku, w okolicy lędźwiowo-krzyżowej i narządów płciowych. Bardzo często zmiany dotykają także błonę śluzową (pojawiają się np. we wnętrzu ust).

Diagnoza i leczenie

Ze wszelkimi objawami skórnymi, które zaobserwujemy, należy zgłosić się do lekarza, najlepiej dermatologa. Na podstawie szczegółowych badań i obrazu klinicznego jest on w stanie stwierdzić, czy mamy do czynienia z liszajem czy z inną, podobną do niego, chorobą skóry.

Liszaj zazwyczaj ustępuje samoistnie i w 90% przypadków znika w przeciągu dwóch lat od wystąpienia pierwszych objawów. Żeby zmniejszyć widoczność szpecących zmian skórnych i zlikwidować świąd, stosuje się maści glikokortykosteroidowe. Glikokortysteroidy, podobnie jak cyklosporyna i retinoidy, stanowią skuteczne leki, zmniejszające dokuczliwość zmian skórnych. Ponadto, chorym zaleca się stosowanie także maści przeciwgrzybicznych i przeciwbakteryjnych. Powinni oni także dbać o higienę skóry, a więc pilnować, by skóra była czysta i odpowiednio nawilżona.